Chuyển đến nội dung chính

Bài đăng

[Phần 2] Về những vùng lõm thực tại: khảo sát ý niệm “thế giới” từ lý thuyết Alfred Schutz

Đức Anh Kostroma  (Viết từ Hà Nội) Xem phần 1  (tiếp) Vẫn còn một khái niệm trong bảng trên chưa được xét đến. Để tránh sự phức tạp của việc phải thám cứu sâu vào ký hiệu học văn hóa của Lotman (điều nằm ngoài mục đích của bài viết này) nhằm minh định các hệ thống làm nên một thực thể văn bản, chúng ta tập trung vào một loại ranh giới quan trọng và có liên đới đến triết học của Alfred Schutz: các khung khổ . Khung khổ (frame) của Lotman là loại ranh giới  phân định giữa cái là thế giới văn bản nghệ thuật và cái là thế giới bên ngoài văn bản hoặc thế giới một văn bản nghệ thuật khác, tương đương với ý niệm “đường biên” của Schutz. Đối với Schutz, tương quan giữa bên trong một sub-universe và thực tại bên ngoài đời sống tồn tại một đường biên (borders). Nhưng ý niệm về một đường biên như vậy cũng có thể được sử dụng trong tương quan hai sub-universe với nhau. Chính Lotman đã làm điều này: ông coi cái khung tranh là đường biên của thế giới nghệ thuật trong bức tranh. Xa hơn...

[Truyện ngắn] Bạch Đàn - Đức Anh

  Bạch Đàn Truyện ngắn ĐỨC ANH Để tưởng nhớ nhà thơ Nguyễn Anh Quốc  (Đã đăng Viết và Đọc chuyên đề mùa hạ 2021 )   1.    Vào đầu tháng ba năm ấy, tôi mất đi Xuân, người vợ của mình. Đó là vì một vụ hoả hoạn.   Và mãi tận cuối tháng tám năm ấy, tôi mới cho phép nỗi đau của mình, cùng những gì giả vờ nhất và chân thực nhất của nó, lui gót. Tôi bắt đầu kết thúc trạng thái đối phó với những kẻ lăm le động viên, những kẻ lúc nào cũng mang ánh mắt thương cảm lạc quan đến và tạo cho tôi cảm giác tôi đang giả vờ tuyệt vọng. Khi tôi thức dậy thì đã tà chiều, tôi dỡ báo giấy bọc kính cửa, mặt tôi trong kính trông như được tạc trên một cái chuông. Ngoài kia có giông, cây cối nghiêng đi trong trận gió điếc. Và nhờ những tia nắng nhút nhát cuối cùng đậu lại, xuyên qua lớp băng dính đã hết chất keo, căn phòng ánh lên một màu cá kho bóng lưỡng. Khung cảnh ấy hút hồn tôi một lúc lâu, tôi kiếm chiếc ghế và đầu tôi chỉ còn hai ý nghĩ: hoặc tôi sẽ chết, hoặc tôi phải sống kh...